نمای کلاسیک ساختمان چیست؟

نمای خارجی ساختمان یکی از مهمترین قسمت های هر ساختمان به شمار می رود. چرا که افراد قبل از هر چیز در مواجهه با ساختمان با مدل و سبک نمای خارجی آن برخورد میکنند و زیبایی و هنر بکار رفته در آن چشم هر بیننده ایی را به سوی خود جذب می کند. در میان سبک های مختلفی که برای نمای خارجی ساختمان ها بکار می روند نمای کلاسیک که نمای رومی نیز نامیده می شود, به دلیل زیبایی بسیار, امروزه با استقبال زیادی روبرو شده و طرفداران بسیاری دارد.

نمای کلاسیک

معماری کلاسیک یا معماری رومی همانطور که از نامش پیداست ریشه در روم و یونان باستان دارد و به دوره نئوکلاسیک باز می گردد. بناهای معروف و مهم زیادی در اروپا خصوصا در روم و یونان یادگار سبک کلاسیک هستند معماری کلاسیک رومی، سبکی پر از جزئیات، تجمل، کیفیت، شکوه و برازندگی است که الهام گرفته از هنر روم باستان است. اما واقعیت این است که سبک معماری رومی در نمای کلاسیک ساختمان در واقع فقط مخصوص به روم باستان نمی شود بلکه سیر عظیمی از تاریخ معماری را در بر میگیرد که شامل ایران باستان نیز می شود. کتیبه های تخت جمشید و سر ستون های زیبای آنها دقیقا در طرح های رومی وجود دارد و به کرات از آنها استفاده می شود.

تنوع در دنیای امروزی باعث گردیده تا پس از مدت کوتاهی از جذابیت نماها کاسته شود اما در میان معماری‌های مدرن و پست مدرن کنونی، نمای کلاسیک ساختمان، هنوز هم جذابیت و طرفداران خاص خود را دارد و توانسته جایگاه ویژه ای در ساختمان سازی کشور ما به خود اختصاص دهد به طوری که یکی از مجلل ترین و گرانقیمت ترین نماهایی که امروز در طراحی نماهای ساختمان ها استفاده می شود نمای رومی یا کلاسیک است.

رعایت تناسبات، داشتن تقارن و استفاده غالب از ستون‌ها در طراحی ساختمان از مهمترین اصول طراحی نمای کلاسیک به حساب می آید.

استفاده از این نما، حس ابهت و عظمت را برای ساکنین خود به ارمغان می آورد و به مالکین، حس لاکچری بودن را القاء می کند. همچنین اگر از نورپردازی درست در این ساختمان ها استفاده شود به زیبایی آنها افزوده می شود. به همین دلیل این نمای خارجی یکی از زیباترین نماهای ساختمانی به شمار می رود و بیشتر برای خانه های لوکس استفاده شود.

سبک معماری کلاسیک در تضاد با معماری اسلامی است. در نمای کلاسیک در نمای بسیاری ساختمان ها و در گوشه و کنار آن ها، مجسمه هایی به سبک رومی دیده می شود.

مصالح بکار رفته در نمای کلاسیک

از جمله مصالح مورد استفاده در نمای رومی جدید، می‌توان به سنگ تراورتن، مرمر و گرانیت اشاره کرد. یکی از دلایلی که باعث شده این سبک گسترش پیدا کند این است که  معادن مختلف سنگ در نقاط مختلف کشور وجود دارد همچنین بدون نیاز به سنگ و به کمک سیمان سفید هم می توان این سبک را پیاده سازی کرد. بسیاری از اجزای ساخت بناها به این روش، قطعات از پیش آماده هستند که در محل روی بدنه ی اصلی ساختمان اجرا میشوند.

البته امروزه در طراحی نمای کلاسیک ساختمان‌ها علاوه بر مصالحی که گفته شداز مصالح نوین بتن الیاف شیشه(GFRC) به جای سنگ استفاده می شود.زیرا به راحتی با فرم های دلخواه قالب گیری می شود و هزینه آن از تراشیدن سنگ و بوجود آوردن فرم های خاص کمتر می باشد.

دلیل استفاده از سنگ تراورتن در نمای کلاسیک ؟

1. سنگ تراورتن به دلیل زیاد بودن معادن هزینه ی ناشی از ساخت نمای ساختمان را کم میکند(سنگ تراورتن از سنگ مرمر ارزانتر است).
2. تنوع رنگی بالا دارای رنگ های سفید، کرم روشن و شکلاتی که بهترین رنگ ها برای سنگ نمای ساختمان ها می باشند.
3. مقاومت بالا در برابر شرایط آب و هوایی(گرما و سرما) و تغییر دما، نور ماوراء بنفش خورشید و رطوبت
4. خاصیت صیقل پذیری و برش پذیری بالا
5. چسبندگی راحت به مصالح زیرین

برخی از المان‌های رایج نمای کلاسیک و رومی :

برای طراحی نمای کلاسیک از یک سری حجم‌ها و المان‌های از پیش‌ساخته شده استفاده می‌شود. که هرکدام از آن‌ها با توجه به حجم کلی ساختمان دارای مشخصات ابعادی خاصی هستند.
در ادامه به معرفی برخی از المان‌های رایج نمای کلاسیک می‌پردازیم:

• استفاده غالب از سنگ و مرمر
• طراحی هندسی و رعایت تناسبات
• طلاکاری و ایجاد درخشش در فضاهای داخلی
• توجه به جزئیات و گچکاری تزئینی
• استفاده از آیتم‌های باکیفیت و تجملی
• زیبایی و بی‌نقص بودن در حد کمال 
• وجود قوس های منحنی با قطر زیاد
• استفاده از ستون های تزیینی درقسمت هایی از نما
• استفاده از گلویی ها، کتیبه ها، هلال و قاب پنجره
•  سرستون ها و کله گاوی ها

استفاده از المان‌ها ارتباط مستقیم با میزان بودجه سازنده دارد.
به‌عبارت‌دیگر هرچه بودجه ساخت کمتر باشد تعداد المان‌های استفاده‌ شده کمتر خواهد بود.

نکته‌ی دیگری که در طراحی و اجرای این نوع نما باید مدنظر قرارداد، متناسب بودن المان‌های به‌کاررفته است.
درواقع ابعاد المان‌های به‌کاررفته، با توجه به ویژگی‌های ابعادی ساختمان تغییر خواهد کرد.

انواع طراحی نمای کلاسیک

به طور کلی نماهای ساختمان ها و طراحی نمای کلاسیک، می تواند با توجه به موارد زیر به صورت های مختلف و در متریال های گوناگون انجام شود:

• طراحی نما با توجه به بودجه مالی کارفرما
• طراحی نما با توجه به اقلیم منطقه
• طراحی نما با توجه به قوانین و مقررات نمای ساختمان
• طراحی نما با توجه به بافت منطقه
• طراحی نما با توجه به سلیقه و سبک شخصی کارفرما
• طراحی نما با توجه به نورپردازی های نما در شب
• طراحی نما با توجه به کاربری ساختمان

یکی از ویژگی های طراحی نمای کلاسیک که می توان به آن اشاره کرد این است که هر چقدر جزئیات و ریزه کاری ها در طراحی نما کمتر باشد، می توان در ساخت نما کمتر هزینه کرد و این بستگی به بودجه ای که شما در نظر گرفته اید دارد. در طراحی نماهای کلاسیک، معمولا برای جذاب تر شدن بنا، علاوه بر نما، قسمتی به عنوان ورودی ساختمان نیز ساخته می شود که در آن اغلب از سنگ تراورتن و ستون های سنگی با طاق گهواره و مجسمه هایی سنگی استفاده می شود.

در مجموع در طراحی نمای این ساختمان ها، قانون خاصی وجود ندارد و همه چیز به سلیقه و خواسته و بودجه سازنده بستگی دارد. هر چه ساختمان دارای جزئیات بیشتر و قطعات پیش ساخته بیشتری باشد، ساختمان سنگین تر و هزینه برتر خواهد بود.

اجرای نما رومی کلاسیک 

نمای کلاسیک نمایی لوکس و مجلل به ساختمان می دهد بنابراین به خودی خود شهر را هم زیباتر می کند اما اجرای درست و اصولی نمای کلاسیک مهمتر از طراحی آن است زیرا که کوچک‌ترین سهل‌انگاری در حین اجرا، می‌تواند عواقب جبران‌ناپذیری به همراه داشته باشد.

از آنجایی که برای نمای کلاسیک باید حجم زیادی مصالح استفاده کرد در نتیجه نمای ساختمان سنگین شده و اگر در اجرای پروژه اصول و قوانین رعایت نشده باشد ممکن از قسمتی از نما جدا شده و سقوط کند که این امر تلفات مالی زیادی را در پی دارد و حتی ممکن است تلفات جانی نیز به بار آورد.
به همین دلیل استفاده از نمای رومی و کلاسیک در مناطق زلزله خیز توصیه نمی شود یا حداقل در صورت استفاده باید از اصولی بودن اجرای آن اطمینان حاصل کرد.

نکته دیگری که برای حفظ ایمنی و همچنین ماندگاری بیشتر نمای ساختمان باید به آن توجه کرد لزوم استفاده از مصالح باکیفیت است.

هزینه اجرای نما کلاسیک رومی:

هزینه تمام شده نمای کلاسیک رومی زیاد است. به دلیل گران بودن سنگ های به کار رفته و نیروی متخصص اجرایی، این نما برای پیمانکاران هزینه بر خواهد بود.

دلایل رواج نمای کلاسیک

نمای کلاسیک امروزه طرفداران زیادی پیدا کرده است که در زیر به آنها اشاره ای کوتاه خواهیم کرد:

• تغییر فرهنگ و تجمل گرایی

با گذشت زمان، سبک زندگی مردم تغییر یافته و قشر مرفه و ثروتمند جامعه گرایش زیادی به متمایز کردن خود از سایر افراد جامعه دارند و دوست دارند ثروت خود را به نمایش بگذارند این تغییر فرهنگ و تجمل گرایی به وضوح در زندگی مردم نمایان است .

هر چه تزئینات و جزئیات نما، طراحی خارجی ساختمان پرزرق و برق تر باشد، نشان گر تمایل مردم به تجمل گرایی است به طوری که این روند در طراحی داخلی ساختمان هم اثر گذاشته و هم اکنون شاهد سقف های گنبدی و نقاشی های دوره نئوکلاسیک در طراحی داخلی ساختمان هم هستیم.
کاخ نشینی شاید برای برخی از افراد جامعه یک رویاست، نمای کلاسیک می تواند این رویا را محقق کند.

• حس رفاه و آسایش

گرایش مردم و پیمانکاران به نمای کلاسیک یا رومی از وقتی آغاز شد که ساختمان‌های کلاسیک یا رومی با بیشترین قیمت در شهرهای مختلف مخصوصاً تهران و شهرهای بزرگ به فروش رسید.
این امر باعث شد که افراد ثروتمند برای به رخ کشیدن دارایی‌هایشان و نشان دادن رفاه خود به دیگران به ساخت نماهای کلاسیک یا رومی، بپردازند، البته این روند محدود به مناطق بالای شهر نشد وبا گذشت زمان مردم قشر متوسط نیز درگیر این رقابت بی‌اساس شدند.

• دسترسی آسان به مصالح مورد استفاده

از عوامل دیگر گسترش نمای کلاسیک، در دسترس بودن مصالح به کار رفته در آن است.
درواقع کشف معادن سنگ در ایران به‌خصوص سنگ تراورتن باعث شد مصالح موردنیاز این نما به‌راحتی خریداری شود و به مصرف برسد.
از طرفی افزایش کشف معادن سنگ باعث کاهش قیمت سنگ در بازار شد و این تمایل مردم را به نمای کلاسیک یا رومی افزایش داد.

• داشتن ساختمان با نمایی متفاوت

اولین عامل تأثیرگذار بر مخاطب ساختمان، نمای خارجی آن است زیرا این نمای خارجی است که در نگاه اول دیده می شود .پس برای جذب مخاطب می‌توان از طریق شاخص سازی نمای ساختمان اقدام کرد.نمای کلاسیک یا رومی پاسخ مناسبی برای متفاوت کردن ساختمان نسبت به دیگر بناهاست. تناسبات و نظمی که در طراحی نمای کلاسیک به کار رفته است زیبایی خاصی به  این نوع نما می دهد. اگر یک ساختمان با نمای کلاسیک یا همان نمای رومی در بین ساختمان هایی با سایر نماها وجود داشته باشد ساختمان رومی بسیار بیشتر از ساختمان های مجاور به چشم خواهد آمد، این همان قدرت نمای رومی ساختمان هاست.